Dagelijks archief: woensdag 21 januari 2015

vrolijk anarchisme

woensdag 21 januari 2015

vandaag overleed Peter Pontiac (1951-2015)

Peter Pontiac gold als Neerlands bekendste underground tekenaar. Ik maakte bijna veertig jaar geleden voor het eerst kennis met zijn werk. Op de achterkant van Muziek Expres nr. 240 (december 1975) had hij een militante John Lennon getekend.

de achterkant van Muziek Expres nr. 240 (december 1975), getekend door Peter Pontiac

Maar ik was pas twaalf en voelde me meer thuis bij Suske en Wiske dan bij underground comics. Begin jaren tachtig begon ik mij te interesseren voor strips voor volwassenen. Meestal waren dat strips van Franse, Italiaanse of Amerikaanse tekenaars zoals Moebius, Enki Bilal, Milo Manara en Robert Crumb.

Underground comics zijn er in verschillende smaken. De meest voorkomende zijn anarchistisch, psychedelisch, nihilistisch en pornografisch. Peter Pontiac excelleerde in de vrolijk anarchistische variant van underground comics.

peterpontiac.nl

222 jaar geleden

woensdag 21 januari 2015

vandaag 222 jaar geleden: Lodewijk XVI van Frankrijk wordt onthoofd

Het ancien régime was onrechtvaardig en vaak wreed, maar de godin van de vrijheid die in 1789 in Parijs was neergestreken was beslist ook geen lieverdje. La Liberté gebruikte al snel dezelfde barbaarse middelen als de onderdrukkers van het volk.

het vonnis van burger Louis Capet (koning Lodewijk XVI) werd voltrokken met de guillotine op 21 januari 1793 op de Place de la Révolution (nu Place de la Concorde)

De constitutionele monarchie die in 1789 was ingesteld, was geen blijvertje. In de zomer van 1791 probeerde de koning en zijn familie incognito te vluchten naar de Zuidelijke Nederlanden, maar bij de grens werd het hele gezelschap aangehouden en gevangen gezet. Zijn lot en dat van koningin Marie-Antoinette was toen eigenlijk al bezegeld. Het Franse koningshuis werd officieel op 21 september 1792 afgeschaft. Drie maanden later moest burger Louis Capet, zoals de Lodewijk XVI nu heette, zich tegenover de Nationale Conventie verantwoorden. Op 21 januari 1793 volgde zijn onthoofding. De terechtstelling werd door duizenden Parijzenaars bijgewoond. Zij waren geen onderdanen meer, maar vrije burgers.

Koning Lodewijk XVI wordt in Parijs onthoofd [ vandaagindegeschiedenis.nl ]

In de voetsporen van Heidegger

Volgens Hannah Arendt trok er door het denken van haar leermeester Martin Heidegger een storm. “Hij komt uit het oeroude en wat hij achterlaat, is iets volmaakts, dat zoals al het volmaakte terugvalt aan het oeroude.” Wij gingen bij de beroemde blokhut in Todtnauberg kijken of Arendt gelijk had.

Voetnoten bij de 19e eeuw

In het Rijk van de Geest is alles tegenwoordige tijd en daar alleen ben je onsterfelijk. Zolang je maar niet vergeten wordt, leef je voort. Maar als je bent weggezonken in het collectieve geheugen, kun je met een lemma op wikipedia.org weer boven water komen.

Amerikaanse Burgeroorlog

Deze serie begon op 9 april 2010, precies 145 jaar na het einde van de Civil War, misschien wel het grootste trauma uit de Amerikaanse geschiedenis. Het laatste artikel verscheen op 3 juli 2013. Dat was precies 150 jaar na de Slag bij Gettysburg, het keerpunt in de oorlog.

Napoleon en zijn schilders

Weinig historische figuren zijn zo vaak geschilderd als Napoleon Bonaparte. Niet alleen tijdens zijn bewind maar ook daarna bleven schilders historische gebeurtenissen vastleggen met Napoleon in het centrum van de aandacht. Geschiedvervalsing. Omdat het moest.

Landschapsschilders uit de Goethezeit

Met de Goethezeit wordt in Duitsland de periode 1770-1830 aangeduid. Niet alleen de filosofie, literatuur, beeldhouwkunst, architectuur en muziek kwamen in het Duitse taalgebied tot bloei maar ook de romantische landschapsschilderkunst.

Schilders in Italië

Tot in de 19e eeuw was de reis naar Italië voor veel kunstenaars een verplicht nummer. Tijdens de Grand Tour werden Venetië, Florence en Rome bezocht waar de meesters bestudeerd werden. Maar het Italiaanse landschap bleek voor veel kunstenaars aantrekkelijker.

De schilder en zijn broodheer

Nu de overheid zich als mecenas heeft teruggetrokken worden veel kunstenaars weer afhankelijk van rijke opdrachtgevers en verzamelaars. Net als vroeger dus, toen veel kunstenaars vaak tegen wil en dank de lakeien van de heersende klasse waren.

De waakzaamheid van het hart

De Philokalia is een verzameling geestelijke geschriften die tussen de vierde en veertiende eeuw (in het Grieks) geschreven zijn en in de achttiende eeuw door de heilige Nikodimos van de berg Athos gebundeld zijn. Zijn tijdgenoot Paisius Velichkovsky maakte een vertaling in het Kerkslavisch.

Ovidius’ Metamorphosen

In de Middeleeuwen was er eigenlijk maar één boek. Na de revolutie van de boekdrukkunst kreeg de Bijbel concurrentie van eigentijdse maar vooral ook van klassieke geschriften. De compilatie van mythen die Ovidius aan het begin van onze jaartelling in klassiek Latijn had samengesteld, werd een inspiratiebron voor ontelbare schilders.

Dantes Divina Commedia

Dante stelt zich het Inferno voor als een trechter die breed begint onder het aardoppervlak en dan toeloopt naar het ijskoude middelpunt van de aarde. Daar zetelt Lucifer. Er zijn negen kringen. Dante en Vergilius ontmoetten er steeds grotere zonden en grotere zondaars.

Wolkenkrabbers

Chicago en New York werden eind 19e eeuw proeftuinen waar de skyscraper dankzij een stalen constructie steeds hoger kon worden. Er lagen ook twee Amerikaanse gedachten aan ten grondslag: "Form follows function" en "The sky is the limit."

Op zoek naar de atoomstijl

In de zomer van 2009 was in het Atomium in Brussel de tentoonstelling A la recherche du “Style Atome” te zien. Het is een swingende stijl uit de jaren vijftig die nog steeds beoefend wordt. Noem het geen retro. De atoomstijl is iets speciaals.

Een avontuur van luitenant Blueberry

In 1963 begon de Franse striptekenaar Jean Giraud (1938-2012) samen met scenarist Jean-Michel Charlier (1924-1989) aan zijn levenswerk: Blueberry. Ze lieten zich daarbij inspireren door de spaghettiwestern. Het 50-jarige jubileum van zijn antiheld maakte Giraud net niet meer mee. Hij overleed in 2012.

My favourite things

Belgian woodcuts & Russian Luboks. Underground comics & Midcentury Modern. Genesis, Pink Floyd & Film Noir ... These are a few of my favorite things ...

Woest & Vredig

vrije geluiden in de wwwoestijn