gezien ons eigen leven familiefilms 1920-1980
Ruim drie jaar geleden werd in het geschiedenismagazine Andere Tijden een special uitgezonden met filmopnamen van de jaren vijftig in ons land. Bloemencorso’s, Juliana en Bernhard bij bosnegers, broodtrommels op de bagagedrager, rokende kinderen en de feestelijke entree van de Philips hoogtezon. Op zich niet heel bijzonder, want het zijn typische onderwerpen uit de bekende Polygoon filmjournaals. wéll bijzonder was dat alles in kleur gefilmd was en dat is zeldzaam voor ons land waar tot in de jaren zeventig in zwartwit gefilmd werd. Het maakte mij er ook weer van bewust hoe beeldvorming eigenlijk werkt. Na deze gedenkwaardige special is de redactie van Andere Tijden in archieven met familiefilms gedoken, die zowel in het archief van de NPS als in (provinciale) archieven bewaard worden. Er werd een keuze gemaakt uit tachtig uur filmmateriaal zonder geluid en zonder verhaal. Levende foto’s uit andere tijden, maar tijdloos in alledaagsheid.
In de dertiger jaren druppelt langzamerhand het besef door dat er meer mogelijk moet zijn met dat indrukwekkende ding. Je kunt bijvoorbeeld met een meer of minder geslaagde poging tot humor een scène uit je leven naspelen zonder daarbij persé in de lens te kijken. Of je kan eens een beweging maken van je dochter naar je zoon en vice versa. Nog weer later, vanaf de jaren vijftig, wordt de camera pas echt een middel om iets over het eigen dagelijkse leven vast te leggen. Papa en zijn boormachine op zondag bijvoorbeeld.
In de jaren zeventig beginnen de vormexperimenten: in navolging van de toenmalige VPRO-stijl zien we dan enorm close ups van mama’s oog, mond of van het voetje van een pasgeborene. En natuurlijk, er kan ineens in potjes geplast en gepoept worden voor de camera. Ook teennagels lakken of tongzoenen kan in die jaren gewoon op de film: het zijn de jaren waarin we ons bevrijd dachten van „ ouderwetse burgerlijke normen„
Bron: geschiedenis.vpro.nl
De volgende delen worden uitgezonden op zondagavond 14, 21 en 28 september.