Dagelijks archief: vrijdag 19 maart 2010

das Ungeheure

Peter Sloterdijk en ‘de dood van God’
Sloterdijk is mijns inziens op zijn sterkst wanneer hij schrijft over de manier waarop de moderne mens reageert op de „dood van God„. Nietzsche constateerde – toen nog met huiver – het mede door toedoen van wetenschappelijke ontdekkingen voor velen ongeloofwaardig worden van een transcendent Opperwezen als oriëntatiepunt voor de mens. De hemel is verdwenen; de aarde blijft verweesd en doelloos achter. De mens heeft geen ijkpunt meer in illusies als rede, goedheid of rechtvaardigheid. Hij is bevrijd, maar moet nu zelf grenzen stellen in een grenzeloze en eenzame wereld. Dit besef noemt Sloterdijk het „monstrueuze„ (das Ungeheure). Hij werkt het (ondermeer) op een toegankelijke manier uit in zijn lezing Kansen in de gevarenzone. De klassieke metafysische driehoek God-mens-wereld is verdampt. Daardoor “groeit het allesomvattende wereldblok uit tot een ontologisch monstrum met een nauwelijks begrijpelijke vorm.“
 
Bron: bashengstmengel.wordpress.com
De mens heeft geen ijkpunt meer in illusies als rede, goedheid of rechtvaardigheid.
Hij is bevrijd, maar moet nu zelf grenzen stellen in een grenzeloze en eenzame wereld.
Astro TV
Sloterdijk schrijft op boeiende wijze over „neo-religieuze„ zelfhulpboeken, talkshows, goeroes en televisiedominees, New Age, de Amerikaanse succesreligie to make god happen en het „jezelf zijn„
De mens en de wereld zijn niet langer gedefinieerd in hun verhouding tot God. “De mens treft zichzelf in een radicalere zin dan ooit tevoren „in de wereld„ aan – radicaler omdat in-de-wereld-zijn tegenwoordig ook helemaal van-de-wereld-zijn moet betekenen.“ De wereld is en „hyperimmanente ruimte„ geworden. “Van de transcendente pool waarop we ons konden terugtrekken beroofd, zijn we in het monster genaamd wereld ingevoegd en zijn in zijn ingewanden verloren.“ De „moderne subjectiviteiten„ kunnen zich niet langer op een bovenzinnelijke wereld beroepen. “Ze moeten op zelfhandhaving door recht, techniek en therapie gokken.“ In verschillende boeken concretiseert Sloterdijk dit op boeiende wijze, wanneer hij schrijft over „neo-religieuze„ zelfhulpboeken, talkshows, goeroes en televisiedominees, New Age, de Amerikaanse succesreligie to make god happen en het „jezelf zijn„.
 
Bron: bashengstmengel.wordpress.com

petersloterdijk.net

Sein zum Tode

Martin Heidegger over onze angst voor de dood
De fundamentele ervaring van de mens is de angst. De angst beangstigt zich niet zozeer voor andere zijnde, maar voor het dasein als zodanig, scherper uitgedrukt: voor de mogelijkheid van het eigen niet-zijn. De angst is de radicale ervaring waarin aan de mens het zijnde in het geheel ontglijdt: hij ontmoet zijn eigen dood. De dood komt het dasein niet van buiten tegemoet. Hij hoort erbij: dasein is er slechts als Sein zum Tode.
 
Uit deze ontmoeting met eigen dood als de absolute grens ontspringt de eigenlijke gewichtigheid en dringendheid van het dasein. Zouden wij beschikken over een oneindig lange tijd, dan zou er niets dringend, niets gewichtig, niets ‘werkelijk’ zijn. Gewoonlijk sluiten wij de ogen voor deze feitelijkheid. Wij vergeten dat we in het aangezicht van de dood ons voor ieder eigen, onverwisselbaar leven moeten verwerkelijken. Wij glijden af naar het oneigenlijke, het vrijblijvende, naar het ‘men’.
De angst is de radicale ervaring waarin aan de mens het zijnde
in het geheel ontglijdt:
hij ontmoet zijn eigen dood.
Sein zum Tode
Wij vergeten dat we in het aangezicht van de dood ons voor ieder eigen, onverwisselbaar leven moeten verwerkelijken. Wij glijden af naar het oneigenlijke, het vrijblijvende, naar het ‘men’.
Bezinning kan ons echter leren inzien dat de dood ons oproept tot het op ons nemen van onze eigen existentie; hij openbaart de onherroepelijkheid van onze beslissingen en roept ons tot het eigenlijke en eigen leven in vrijheid en verantwoordelijkheid voor onszelf.
Bron: Geschiedenis van de Filosofie door Hans Joachim Störig
Uitgeverij Het Spectrum 1985, deel twee, blz. 300