de terechtstelling van Robert François Damiens in 1757
en Jean Calas in 1762 onder Lodewijk XV
In Frankrijk bestonden er 250 jaar geleden nog verschrikkelijke openbare executies. De afschrikwekkendste voorbeelden zijn de terechtstellingen van Robert François Damiens (vierendeling) en Jean Calas (het rad). Verlichte geesten probeerden een einde te maken aan deze middeleeuwse praktijken. Maar de Verlichting bewerkstelligde hoogstens een “verlichte” doodstraf: de guillotine. Het zou daarna nog bijna tweehonderd jaar duren voordat de doodstraf in Frankrijk definitief werd afgeschaft op 9 oktober 1981. Tot 27 juni is in het Musée d’Orsay in Parijs de tentoonstelling Crime et châtiment te zien.
de terechtstelling van Damiens in 1757
Damiens diende in het leger, was bediende en had verschillende andere baantjes. Hij was een goedgelovige en beïnvloedbare man die zich vaak ophield in kringen van het Parlement van
Parijs, een rechtbank die in verschillende conflicten had met
Lodewijk XV gewikkeld was, en waar opruiende taal tegen de koning gebruikt werd. Op 5 januari 1757 bracht de koning een bezoek aan een van zijn dochters in het kasteel van
Versailles. Toen hij in zijn koets wilde stappen kwam
Damiens naar voren en stak de koning met een mes, waarbij slechts een oppervlakkige wond ontstond.
Damiens werd onmiddellijk gearresteerd. De koning zélf vond de zaak nauwelijks de moeite waard, maar het proces werd voor het Parlement van Parijs gebracht, dat geen moeite spaarde om te verdoezelen dat de eigen magistraten door hun opruiende taal zélf de inspirators tot de moordpoging waren geweest. De morele schuld werd uiteindelijk op perfide wijze bij de Jezuïeten gelegd. Vanwege van deze poging tot koningsmoord (regicide) werd hij op 26 maart 1757 veroordeeld tot de dood door middel van vierendeling. Bij de aankondiging van de straf antwoordde
Damiens met de woorden “
La journée sera rude” (vertaling: ‘t wordt een zware dag). De terechtstelling vond twee dagen later plaats op het
Place de Grève voor het stadhuis van Parijs, en werd bijgewoond door onder andere
Casanova.
Bron:
nl.wikipedia.org

de terechtstelling van Jean Calas in 1762
Calas, along with his wife, was a Protestant. France was then a mostly Catholic country; Catholicism was the state religion. While the harsh oppression of Protestantism initiated by
King Louis XIV had largely receded, Protestants were, at best, tolerated.
Louis, one of the Calas’ sons, converted to Catholicism in 1756. On October 13-October 14, 1761, another of the Calas’ sons,
Marc-Antoine, was found dead on the ground floor of the family’s home. Rumors had it that Jean Calas had killed his son because he, too, intended to convert to Catholicism. The family, interrogated, first claimed that Marc-Antoine had been killed by a murderer. Then they declared that they had found
Marc-Antoine dead, hanged; since suicide was then considered a heinous crime against oneself, and the dead bodies of suicides were defiled, they had arranged for their son’s suicide to look like a murder. On March 9, 1762, the parlement (appellate court) of
Toulouse sentenced
Jean Calas to death on the wheel. On March 10, at the age of 64, he died tortured on the wheel, while still very firmly claiming his innocence. Voltaire, contacted about the case, after initial suspicions that
Calas was guilty of anti-Catholic fanaticism had subsided, began a campaign to get
Calas‘ sentence overturned.
Bron:
en.wikipedia.org

Lodewijk XVI met zijn hoofd onder de guillotine op 21 januari 1793 in Parijs
executedtoday.com