Dagelijks archief: zondag 10 april 2005

nacht van onbehagen

Afgelopen nacht debateerden
Ad Verbrugge en Dick Pels in de nacht van de Filosofie

In de bijlage Letter & Geest publiceert Trouw dit weekend een polemiek tussen de filosoof Ad Verbrugge en de socioloog Dick Pels.

De socioloog Dick Pels vindt het alom bejubelde boek ‘Tijd van onbehagen’ van de jonge filosoof Ad Verbrugge ‘een stuk gevaarlijker dan tot nu toe werd gesignaleerd’. Ad Verbrugge reageert fel: ‘Ik word gedegradeerd tot een vijand, die niet weerlegd maar ontmaskerd moet worden als een gevaarlijk kwaad – een manier van doen waar mensen met goede smaak zich toch eigenlijk verre van moesten houden.’
Ad VerbruggeAd Verbrugge (1967) is universitair hoofddocent sociaal-culturele wijsbegeerte aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Zijn dissertatie, De verwaarlozing van het zijnde: een ethologische kritiek van Heideggers Sein und Zeit verscheen in 2001.
In 2004 verscheen zijn tweede boek, Tijd van onbehagen. Filosofische essays over een cultuur op drift. Het boek verwoordt een gevoel van onbehagen zoals dat in de huidige samenleving bestaat. In een zevental essays behandelt Verbrugge uiteenlopende actuele thema’s als de oorlog in Irak, zinloos geweld en de vereniging van Europa. Door deze essays heen loopt de gedachte dat de hedendaagse westerse cultuur „op drift„ is geraakt en de waarde van het individu en autonomie worden overschat. Het individualisme als hoogste waarde heeft geleid tot onverschilligheid, solipsisme en calculerend consumentisme. Een probleem als zinloos geweld blijkt dan niet een nare bijkomstigheid, maar juist een logisch onderdeel van deze samenleving.
Het alternatief zoekt Verbrugge in het herontdekken van culturele en historische waarden. De remedie tegen het hedendaagse onbehagen ligt volgens hem in het zoeken naar de waarden die een gemeenschap verbinden. Hij pleit ervoor de zinloosheid van de samenleving te bestrijden met behulp van een bezieling die boven het individu uitstijgt. Dit kan bijvoorbeeld inhouden dat we onze gemeenschappelijke christelijke achtergrond opnieuw moeten opzoeken.
Auteur van De verwaarlozing van het zijnde (2001), Tijd van onbehagen. Filosofische essays over een cultuur op drift (2004)
Dick PelsDick Pels (1948) is socioloog en publicist. Hij werkte aan de faculteit van Filosofie te Groningen en was professor in sociologie aan de Brunel Universiteit in Londen. Pels heeft onder andere de biografie van Pim Fortuyn geschreven: De geest van Pim, waar hij in 2004 de Socrateswisselbeker mee won. Daarvoor schreef hij Het democratische verschil (1993) en Jacques de Kadt en de nieuwe elite (1993) . De laatste tijd is hij veel in het nieuws geweest naar aanleiding van de oprichting van de linkse denktank Stichting Waterland. Daarvoor schreef hij het Progressief Manifest (2004) Volgens Pels moet links zichzelf opnieuw uitvinden, omdat oude linkse antwoorden vandaag niet meer voldoen als antwoord op onze problemen. Het ideaal is dat linkse waarden zoals solidariteit, vrijzinnigheid en democratie worden verwezenlijkt, terwijl de vrijheid van het individu gewaarborgd blijft. Hij pleit daarom voor sociaal-individualisme. Iedereen moet vrij zijn om zichzelf te ontplooien in zelf gekozen gemeenschappen, zolang anderen daar niet mee worden geschaad.
Auteur van o.a. Jacques de Kadt en de nieuwe elite (1993), Het democratische verschil (1993), De geest van Pim (2004)

Bron: Maand van de Filosofie