begonnen aan het verbroken contract (1989) van George Steiner
We hebben het nog steeds over ‘zonsopkomst’ en ‘zonsondergang’, alsof het copernicaans model van het zonnestelsel niet voorgoed het ptolemeïsche wereldbeeld had vervangen. Vacante metaforen, versleten zegswijzen huizen vasthouden in onze woordenschat en grammatica. Ze worden betrapt in de hoeken en gaten van onze omgangstaal. Daar spoken ze rond, als oude vodden of geesten op zolder.
Dit is de reden waarom rationele mannen en vrouwen, vooral in de wetenschappelijke en technologische werkelijkheden van de westerse wereld het nog steeds over ‘God’ hebben. Daarom leeft het postulaat van het bestaan van God voort in zoveel veronachtzaamde uitdrukkingen en toespelingen. Geen plausibel denken of geloof garandeert Zijn bestaan. Er is ook geen begrijpelijk bewijs. Waar God met onze cultuur verbonden blijft, met onze vaste zegswijzen, is Hij een grammaticaal spook, een fossiel uit de kinderjaren van de rationele taal. Aldus Nietzsche (en velen na hem).
eerste twee alinea’s uit Het verbroken Contract van George Steiner (1989) vertaald door Herman Hendriks (1990)De bewering van ‘de dood van God’ tast elke vezel van onze cultuur aan. Ze ligt ten grondslag aan de krachtige argumenten
voor afwezigheid, voor leegte
in hedendaagse analyses
van taal en vorm.
Het thema van George Steiners werk is de geschiedenis, cultuur en literatuur van Europa. In zijn beschouwingen, zowel als in zijn romans en verhalen rond dit thema, nemen de cultuur en geschiedenis van het Jodendom en de Jodenvervolging in Europa daarbinnen een belangrijke plaats in: Europa pleegde zelfmoord door de Joden te doden, zei Steiner in 1969. Niettemin benadrukt hij ook de charmes van Europa, zoals de koffiehuizen en de klassieke muziek. In Nederland kreeg Steiner grotere publieke bekendheid door zijn deelname aan het interviewprogramma Nauwgezet en Wanhopig (VPRO-televisie, 1989) en het discussieprogramma Van de Schoonheid en de Troost (VPRO-televisie, 2000), beide van Wim Kayzer. Vanaf het eind van de jaren 60 begonnen er al diverse boeken van hem in Nederlandse vertaling te verschijnen bij verschillende uitgevers. In 1985 hield hij de Uhlenbeck-lezing aan het NIAS en in 1987 gaf hij in Leiden ook de Huizingalezing. In 2000, 2002, 2004 en 2008 was hij aanwezig op de conferenties van de Tilburgse stichting Nexus. ( Bron: nl.wikipedia.org )
George Steiner [ contemporarywriters.com ]
