Maandelijks archief: mei 2009

zum 60. Geburtstag

vandaag viert Duitsland de zestigste verjaardag van de Bundesrepublik

Vlak voordat Michaela en ik een rondreis gaan maken door de Duitse Bundesländer Nordrhein-Westfalen, Niedersachsen, Mecklenburg Vorpommern, Brandenburg, Berlin en Sachsen Anhalt viert Duitsland vandaag de zestigste verjaardag van de Bundesrepublik. Dagblad Trouw staat daar dit weekend in een Duitsland special bij stil en stelt zich de vraag hoe onze verhouding met de Duitsers de afgelopen zestig jaar veranderd is.

60 Jahre BRD 1949-2009

60 Jahre BRD [ br-online.de ] | 60 Jahre Bundesrepublik [ zdf.de ]
60 Fragen zu 60 Jahren (quiz)

zu den Sachen selbst

Edmund Hussserl (1859-1938)

Edmund HussserlOp 8 april j.l. was het 150 jaar geleden dat de filosoof en grondlegger van de fenomenologie Edmund Husserl in Prossnitz (Moravië, nu Tsjechië) werd geboren. Hij schreef veertigduizend pagina’s vol om terug te keren naar waar het volgens hem in de filosofie omgaat: de verschijnselen zélf (‘zu den Sachen selbst‘). Zijn nalatenschap, die in Leuven wordt bewaard, is zo omvangrijk dat men nog altijd bezig is met de verwerking ervan. Husserl wordt gezien als de vader van de fenomenologie, een stroming binnen de filosofie die op het denken van de twintigste eeuw veel invloed had, met name op het existentialisme. Directe of indirecte leerlingen van Husserl waren o.a. de filosofen Martin Heidegger, Emmanuel Levinas, Maurice Merleau-Ponty, Jean-Paul Sartre en Paul Ricoeur.

Het Husserl-Archief te Leuven
behartigt de uitgave van het filosofisch werk van Edmund Husserl. Het werd gesticht in 1939, nadat Professor H.L. Van Breda erin geslaagd was om Husserls nalatenschap, die omwille van diens Joodse afkomst dreigde vernietigd te worden door de nationaalsocialistische autoriteiten, van Freiburg i.Br. in veiligheid te brengen in Leuven. De hoofdopdracht van het Husserl-Archief bestaat nog steeds in de wetenschappelijke ontsluiting van deze nalatenschap. Het Husserl-Archief ontvangt binnen- en buitenlandse bezoekers die de nalatenschap van Husserl of de uitgebreide fenomenologische bibliotheek van het onderzoekscentrum willen raadplegen. Dankzij het publiceren van wetenschappelijke monografieën en het inrichten van internationale wetenschappelijke bijeenkomsten, etc., speelt het Husserl-Archief een centrale rol in de ontplooiing en uitstraling van de fenomenologische beweging.
 
Bron: hiw.kuleuven.ac.be

Edmund Gustav Albrecht Husserl (Prossnitz, 8 april 1859 – Freiburg im Breisgau, 26 april 1938) was een Joods-Oostenrijks-Duitse filosoof en wordt beschouwd als de grondlegger van de fenomenologie, een tak van de ontologie. De fenomenologie (phaenomenon is het Griekse woord voor het verschijnende) is de leer van de verschijnselen. Husserl werd geboren in Moraviëdat toentertijd deel uitmaakte van Oostenrijk (tegenwoordig behorend tot Tsjechië). Hij studeerde in Leipzig filosofie, wiskunde en natuurkunde waarbij hij zich met name richtte op de sterrenkunde en de optica. In 1878 ging hij naar Berlijn en later naar Wenen om daar te promoveren in de wiskunde. Alhoewel hij van geboorte joods was, liet hij zich in 1886 dopen. Zijn vrouw, Malvine Charlotte Steinschneider, was ook van geboorte joods, maar ook zij liet zich voor hun huwelijk dopen. Daarna volgden er drie belangrijke periodes in zijn leven, elk in een andere plaats in Duitsland, namelijk Halle, Göttingen en Freiburg.
Bron: nl.wikipedia.org

Edmund Husserl zum 150. Geburtstag [ goethe.de ]

secularisering & onttovering

gelezen in Letter & Geest (Trouw) van afgelopen weekend:
het poreuze zelf door Charles Taylor

Charles TaylorIn februari schreef ik hier al iets over de Canadese filosoof Charles Taylor. In de weekendbijlage Letter & Geest in Trouw stond afgelopen weekend een bewerking van de lezing die hij onlangs hield op uitnodiging van het Centre for Humanities een nieuw platform voor interdisciplinaire discussies over de geesteswetenschappen aan de Universiteit Utrecht. Daarnaast verscheen vorige week de Nederlandse vertaling van A Secular Age uit 2007. Een seculiere tijd – Geloof en ongeloof in de wereld van nu. is uitgegeven door Lemniscaat en kost € 49,95 (ISBN 9789047701569).

Een van de grote verschillen tussen vroeger en nu is dat wij leven met een veel sterker besef van de grens tussen zelf en ander. Wij hebben een „omsloten„ zelf.

Charles Taylor

Een van de grote verschillen tussen ons en onze voorouders vijfhonderd jaar geleden is dat zij in een „betoverde„ wereld leefden, en dat wij dat niet doen, of in ieder geval veel minder. We zouden dit kunnen zien als het „verlies„ van een aantal overtuigingen en praktijken. In principe zijn we modern geworden door aan bijgeloof te ontsnappen en een meer wetenschappelijke en technologische houding aan te nemen tegenover de wereld om ons heen. Maar ik wil de klemtoon op iets anders leggen. De „betoverde„ wereld was een wereld waarin geesten en machten, gedefinieerd door hun betekenissen (de kracht van bijvoorbeeld liefdesdrankjes en relikwieën), een grote rol speelden. Deze wereld achterlaten was niet simpelweg een kwestie van bepaalde overtuigingen afzweren. De geesten waren geen onzichtbare wezens, maar dikwijls belichaamde krachten. In de betoverde wereld konden deze krachten een poreuze grens doorbreken en invloed uitoefenen op het psychische en fysieke leven.
 
Een van de grote verschillen tussen vroeger en nu is dat wij leven met een veel sterker besef van de grens tussen zelf en ander. Wij hebben een „omsloten„ zelf. Soms vinden we het moeilijk bang te zijn zoals onze voorouders dat waren. Sterker nog, we hebben juist de neiging om griezelige dingen waarvoor zij bang waren op te roepen met een aangename huivering, bijvoorbeeld door films te bekijken over heksen en tovenaars. Onze voorouders zouden dit onbegrijpelijk hebben gevonden. Je kunt niet huiveren voor iets dat je werkelijk en feitelijk diepe angst aanjaagt.
 
Bron: Letter & Geest ( vertaling: Marjolijn Stoltenkamp) [ trouw.nl ]

Hoe God uit zijn schepping verdween [ trouw.nl ] | The New Atheism and the Spiritual Landscape of the West [ theotherjournal.com ]