Dagelijks archief: maandag 29 augustus 2011

sociaal realisme

vannacht werd Novecento (1976) uitgezonden op Nederland 2

Guy VerhofstadtDe keuzefilm bij Zomergasten van de ex-premier van Belgiëhad die van mij kunnen zijn. Samen met La Meglio Gioventú (2003) en Heimat (1984) behoort Novecento tot de beste kronieken die ik ken tegen het decor van de twintigste eeuw. Geschiedenis wordt het beste van binnenuit begrepen. “Van binnenuit” wil zeggen: vanuit de beleving van de hoofdpersonages. In La Meglio Gioventú en Heimat zijn dat broers met totaal verschillende karakters. In Novecento kijken we naar de Italiaanse geschiedenis van 1900 tot 1945 vanuit het perspectief van Alfredo, de zoon van een grootgrondbezitter en Olmo, de onwettige zoon van een boer. De twee jongens worden dikke vrienden, maar in hun sociale positie worden ze als jongvolwassenen door de klassenstrijd uit elkaar gedreven.

Achter de botsende ideologieën woedde een eeuwenoude klassenstrijd.
novecento
Il quarto stato (Giuseppe da Volpedo) 1901
Novecento is een voortzetting van het negentiende eeuwse naturalisme en sociaal realisme met cinematografische middelen

Bertolucci filmt in de traditie van het Italiaans realisme. Net als De Sica en Passolini heeft hij zijn figuranten uit het gewone volk gekozen. De Italiaanse couleur local spat in Novecento van het doek en daarom is het nogal bizar dat er in de film Engels gesproken wordt. Wat de geschiedenis van het fascisme en communisme in Italiëbetreft, wordt mij één ding duidelijk: achter deze botsende ideologieën woedde een eeuwenoude klassenstrijd. Terwijl in de godsdienstoorlogen van de zestiende en zeventiende eeuw het protestantisme en katholicisme elkaar bevochten, stonden in de eerste helft van de twintigste eeuw politieke ideologieën tegenover elkaar. Fascisme en communisme waren een vlak geloof in het binnenwereldlijke, in een beter leven hier op aarde, een zaak om voor te sterven desnoods.

schilderachtige klassenstrijd [ woest & vredig ] | over Bernardo Bertolucci