De Canadese antiglobaliste Naomi Klein heeft met haar bestseller no logo wereldwijde bekendheid gekregen. Minder bekend is haar Europese tegenhangster Noreena Hertz In een artikel in Beweging, het tijdschrift voor Reformatorische Wijsbegeerte las ik deze week meer over haar. Ze heeft inmiddels vijf boeken op haar naam staan waarvan The Silent Takeover het bekendste is. (in het Nederlands verschenen onder de titel De stille overname bij uitgeverij Contact in 2002. )
Hierin geeft ze een sombere visie op globalisering. Het ‘vrije’ Westen voert sinds 2001 een strijd tegen het wereldwijde terrorisme. Volgens anti-globalisten is dat om de aandacht af te leiden van het terrorisme dat van binnenuit komt: de kapitalisering van de wereld. Er vliegen honderden miljarden dollars elektronisch kapitaal per dag van multinationals, beleggingsmaatschappijen en pensioenfondsen met de snelheid van het licht om de wereld en houden ons allemaal in de greep. Nationale regeringen hebben geen vat meer op dit flitskapitaal. Sterker nog, ze raken zelf ook in de macht van dit mega-grote geld. In haar boek De Stille Overname met de verontrustende ondertitel De globalisering en het einde van de democratie, geeft Hertz een aantal voorbeelden uit de Verenigde Staten waaruit blijkt dat de politiek gewoon (om)gekocht kan worden. Globalisering is een geest uit de fles die de wereld is gaan beheersen, een geest van kapitalisering en economisering. Of in Bijbelse taal gewoon: Mammon.
Zij keren zich af van Keynes en de interveniërende staat, en luisteren naar economen als Milton Friedman en Friedrich Hayek die de markt op en neer zien gaan maar niet geloven dat de overheid positieve invloed kan uitoefenen. Ook niet altijd even goed, maar wel beter dan de overheid is de vrije markt in staat producten en diensten te verzorgen. In slechte tijden is het de markt die zichzelf corrigeert: overheidsingrijpen haalt het marktevenwicht onheus uit balans. Voortaan is het de taak van de overheid om het beste klimaat voor de markt te scheppen. Het gevolg: in 1979 zijn kool, gas, staal, elektriciteit, water, spoor, vliegen, telecommunicatie, kernenergie en scheepsbouw geheel, en olie, bankwezen, zeevaart en vervoer voor een groot deel in handen van de Britse overheid. In 1997 zijn genoemde sectoren vrijwel allemaal overgegaan in handen van het bedrijfsleven. Sindsdien, stelt Hertz, bepaalt het bedrijfsleven de hoogte van de werkloosheid, de inflatie en de kwaliteit van de meeste diensten en producten.
Bron: groene.nl
Noreena Hertz maakt zich zorgen over de negatieve effecten van de neoliberale globalisering en ageert daarom voor de herstelling van de staatsmacht die volgens haar teniet is gedaan door de economische macht van multinationals.
Haar oplossing voor de problemen van de globalisering ziet Hertz vooral in een links (sociaaldemocratisch) beleid. Desondanks is ze aanwezig geweest bij andersglobalistische demonstraties als die in Praag in 2000 waar ook veel radicalere activisten op af kwamen. Haar voormalige positie bij de Wereldbank, één van de voornaamste neo-liberale wereldwijde organisaties, en haar academische ervaring maken haar één van de belangrijkste ideologen van de andersglobalistische beweging.
In recente jaren zet Hertz zich vooral in voor schuldenverlichting voor ontwikkelingslanden. Ze redeneert dat de hoge schulden deze landen in hun ontwikkeling tegenhouden. Ook zijn veel de schulden van veel van deze landen de verantwoordelijkheid van door het Westen gesteunde dictators, en worden deze schulden nu op hun voormalige onderdanen verhaald.
Zij schreef diverse boeken over dit onderwerp alsmede allerlei artikelen die zijn gepubliceerd in bladen zoals The Observer, New Statesman en de Washington Post.
Bron: nl.wikipedia.org
Boeken van Noreena Hertz
1997: Russian Business Relationships in the Wake of Reform
2002: The Silent Takeover : Global Capitalism and the Death of Democracy
2002: De stille overname: De globalisering en het einde van de democratie
2005: The Debt Threat : How Debt Is Destroying the Developing World
2005: IOU: The Debt Threat and Why We Must Defuse It
wat is andersglobalisme? | liberales.be over de stille overname
