Dagelijks archief: zaterdag 4 maart 2006

menselijkheid en intimiteit

Het mooiste schilderij van Nederland

Dagblad Trouw heeft vandaag de verkiezing van het mooiste schilderij van Nederland gestart. Iedereen kan de komende weken een schilderij nomineren.
In een interview met de vertrekkend directeur van het Van Gogh Museum John Leighton wordt hem de vraag gesteld wat hij het kenmerk van de Nederlandse schilders vindt.

Hoewel Leighton de Nederlandse kunst goed kent, vindt hij het niet gemakkelijk om een gedeeld kenmerk van Nederlandse schilders te noemen. ,,Je hebt natuurlijk het Hollandse licht, de Hollandse luchten, het Hollandse landschap. Maar dat zijn van die algemeenheden. Ik vind daarin eerder de verschillen opvallen dan de overeenkomsten. Bij al die onderwerpen kom je zowel een abstracte, gedisciplineerde manier van werken tegen als het vrije, woeste schilderen. Ik kijk als museumdirecteur trouwens liever terug op individuele schilderijen dan op stromingen en naties. Het zijn tenslotte de schilderijen waar je wat mee hebt.“
Rembrandt
Zelfportret Rembrandt, 1628
olieverf op paneel, 22,6 x 18,7 cm
Bijvoorbeeld met het zelfportret dat Rembrandt maakte op zijn tweeëntwintigste. ,,Het is absoluut een van mijn favorieten. De allermooiste of allerbeste is het misschien niet. Andere Rembrandts, zoals De Joodse Bruid of De Staalmeesters, hebben meer kracht. Maar dit zelfportret kun je moeilijk van je netvlies af krijgen. Rembrandt was pas negentien toen hij het schilderde. Hij speelt hier heel zelfverzekerd met jeugd en pretentie. Het haar – ik denk ogenblikkelijk aan het haar bij dit schilderij – is gewoon met de achterkant van het penseel gedaan. Zo simpel, maar het werkt. En dan dat stukje licht bij de nek. Dat dreigt af te leiden van het gezicht, maar doet het net niet. De ogen kijken je vanuit het donker aan. Meestal heeft een portret een duidelijke focus op de ogen. Vaak brengt een schilder er een lichtje in aan om ze tot leven te brengen. Maar Rembrandt doet het omgekeerde. En toch bránden die ogen.“
 
Mooi van kleur en compositie en toch bescheiden. Leighton: ,,Dit onderscheidt Nederlandse kunst van Franse of Italiaanse: het direct menselijke en het intieme karakter. Hier voel je geen barrière tussen kunst en toeschouwer. Ja, als je een rode draad door de Nederlandse kunst moet aanwijzen is het dit: de menselijkheid en intimiteit.“

Naast het interview met John Leighton is er ook een artikel van Cees Straus over het 17e eeuwse Hollandse interieurstuk: Het boerenbestaan als ideaal

vergeven of vergelden?

gekeken naar Unforgiven (1992) van en met Clint Eastwood

Vorige week heb ik weer gekeken naar de beste western aller tijden en gisteren zag ik de op één na beste. Clint Eastwood had in 1992, toen het genre al 20 jaar begraven was, nog het lef om met een western te komen en maakte er gelijk een klassieker van. Hij speelt zelf een prachtige rol van een tot inkeer gekomen premiejager (Wiliam Munny) die een bedaard leven leidt als varkensboer. In de eerste scenes dat we met hem kennismaken zie je hem, met een verwijzing naar de verloren zoon, besmeurd met modder en varkenstront ploeteren om zijn bestaan. Maar waar het in het verhaal van de verloren zoon om berouw en vergeving gaat, blijft het verhaal van Unforgiven het spoor van de vergelding volgen. Eastwood hoopte met deze film de discussie over wapenbezit in de Verenigde Staten een nieuwe impuls te geven.

William Munny: Het is een hele zaak een man te doden.
Schofield Kid : Het was zijn verdiende loon!
William Munny: We verdienen het allemaal, Kid.

clint eastwood
Eastwood is ook in Unforgiven weer koelbloedig, vastberaden en rechtdoorzee. Kortom een icoon van ‘the real man’ moordenaar met een goed hart
Unforgiven is het meest geprezen meesterwerk van Clint Eastwood tot nu toe. Eastwood heeft de film opgedragen aan Sergio Leone en Don Siegel. Onder hun regie had Eastwood als acteur al heel wat successen op zijn naam staan. Unforgiven is Eastwood’s zestiende film als regisseur. Algeheel werd niet gedacht dat de film zo succesvol zou zijn in een tijd waarin de filmsripts uitblonken van snelle actie en special effects. Maar evenals Costner’s Dances with Wolves (1990) werd ook Unforgiven een groot succes. Dat succes werd natuurlijk extra versterkt door de negen Oscar nominaties die de film ten deel viel. Uiteindelijk werden vier nominaties verzilverd en kreeg Eastwood in 1993 de Oscar voor de beste film en de beste regie. Gene Hackman, die schittert als de sluwe, brutale en meedogenloze sheriff Little Bill Dagett kreeg een Oscar voor zijn rol in de film. Joel Cox kreeg de onderscheiding voor de filmediting. Unforgiven was de derde western die een Oscar voor beste film kreeg. Twee jaar eerder scoorde het al genoemde Dances with Wolves ook een Oscar voor beste film.
“De moraal zit in de bezorgdheid om het gebruik van vuurwapens” vertelde Eastwood aan de Los Angeles Times. Unforgiven is een boeiende eigentijdse klassieker die geen seconde verveelt.
 
Bron: dvd.nl/reviews